ÜRÜN GRUPLARI

Bronz

Bronz (Tunç)

   Bakırın önemli bir alaşımı. Önceleri bakır ve kalaydan meydana gelen bakır alaşımlarına bronz denilmekteydi. Bununla birlikte bronz terimi modern kullanımda bakırın bakır-nikel, bakır-berilyum ve bakır-çinko (pirinç) alaşımı dışındaki bütün alaşımları için kullanılmaktadır. Pirinç bakırın çinkoyla yaptığı alaşımdır. % 10 çinko ihtiva eden pirince ticari bronz da denilmektedir. Bronz tarihi bir öneme sahiptir. Bilinen en eski alaşımlardandır. Eldeki tarihi bilgilere göre ilk defa M.Ö. 3500 yıllarında Ortadoğuda imal edilmiştir. Ancak yaygın bir şekilde kullanımı M.Ö. 1000 yıllarında başlar. Bu devirlerde bronz, silah ve alet yapımında (özellikle bıçaklar, makaslar, çekiçler vs.), bunun yanında sanat eserlerinde ve süslemelerde kullanılmıştır.

   Bronz bakırdan daha serttir, daha kolay erir ve kalıba daha kolay dökülür. Bazı bronzlar demirden de serttir. Bu tür bronzlar silah namlusu ve makina yataklarının imalinde kullanılır. Alet ve silahlarda demir alaşımlarının daha çok kullanılmakta olması, demirin bakır ve kalaya oranla daha bol bulunmasındandır. Bakırın içinde bazı metallerin çözünebilme sınırları vardır. Mesela berilyum % 2, silisyum % 5, kalay % 15 ve çinko % 38 nispetinde çözünebilir. Bir metalin miktarı çözünme sınırının üzerinde olduğu zaman alaşım homojen olmaz. Bunun yanında nikel ve alüminyum gibi sınırsız olarak bakırla karışabilen metaller de vardır.

   Silisyum, alüminyum ve kalay bronzda en fazla bulunan elementlerdir. Bu metallerin nispeti arttıkça alaşımın sertlik ve direnci artar. Ancak parlaklığı azalır. Bronzda az bir miktarda bulunabilen diğer mühim elementler de mangan, demir, kurşun ve fosfordur. Fosfor bronzu, pompaların, vanaların ve burçların yapımında kullanılır. Bronzun çok kullanıldığı alanlardan biri de metal para imalidir.

Adı Normu Çekme kp/mm2 Uzama % Sertlik HB Özellikleri ve Kullanım Yerleri

Yüksek Kalaylı Bronz DIN 1705
G.CuSn14 20-25 3 ... 5 85-115 Deniz suyuna dayanıklı olup, segman ve mil yataklarında kullanılan bu malzeme maksimum 600 kp/cm2 yüke dayanıklı kaymalı düz yatak ve basınç altında çalışan kızaklar için uygundur.

Dişliler için Fosfor Bronz DIN 1705
G.CuSn12 24-28 8 ... 15 80-95 Deniz suyuna ve aşınmaya dayanıklı bu malzeme, nihayetsiz vida ve dişli düzenlerinde, düsük hız ve ağır yük altında çalışan yatakların imalinde kullanılır.

Yataklık Fosfor Bronz DIN 1705
G.CuSn10 25-28 15 ... 20 60-75 Aşınmaya, korozyona ve deniz suyuna dayanıklı bu malzeme, pompa ve türbin pervaneleri, ağır yük altında çalışan düşük dünme hızındaki yataklar, nihayetsiz vida veya salyangoz vida dişli düzenlerinin yanısıra, kaymalı yataklar içinde uygundur.

Kızıl Bronz DIN 1705
Rg - 10 25-28 12 ... 15 65-80 Mil yatakları, volanlar, pompa pervaneleri, segmanlar, pompa gövdeleri, vana ve parçaları, buhar borusu bağlantı elemanları ve dişlilerin imalinde kullanılır.

Kızıl Bronz DIN 1705
Rg - 7 22-26 12 ... 18 60-75 Deniz suyunda dayanıklı olup, lokomotif kaymalı yataklarında, orta yükte çalışan kaymalı plaka ve kızakların imalinde kullanılır.

Kızıl Bronz DIN 1705
Rg - 5 20 - 24 12 ... 18 60-70 Dökümlü kolay, sert lehim yapılabilen, deniz suyuna dayanıklı bir malzemedir. 225 dereceye kadar olan su ve buhar armatürlerinde , pompa gövdelerinde, ark fırınlarında elektrod donanımlarının boru bağlantı parçalarında kullanılan somun, rakor ve dirseklerinin imalinde; lokomotif kayma yataklarında, su tulumbası fanı, yangın gereç ve techizatlarının imalinde kullanılır.

Yüksek Kurşunlu Kalay Bronzu DIN 1716
G.CuPb5Sn 20 - 24 14 ... 18 70-85 Kayma özelliği olan aşınmaya dayanıklı bir malzemedir. Sulandırılmış sülfürik aside, klorik asidin ve yağ asitlerinin yol açacağı aşınmalara dayanıklı olan bu malzeme, yüksek düzeyde yüzey basıncına tabi kaymalı yataklarda , biyel kolu ve sıcak hadde yataklarında kullanılır.

Yüksek Kurşunlu Kalay Bronzu DIN 1716
G.CuPb10Sn 18 - 23 10 ... 14 65-75 Yüksek basınca dayanıklı ve yüksek dönme hızına sahip yataklarda, hadde yataklarında, torna tezgahı yataklarında, elektrikli lokomotiflerde kullanılan beyaz metal kaplanabilir Armatür yataklarında, maden suyu veya kağıt fabrikalarındaki sülfitli suyla temasta olan yataklarda, sıcak hadde yataklarında kullanılan aşınmaya dayanıklı orta sertlikte bir malzemedir.

Yüksek Kurşunlu Kalay Bronzu DIN 1716
G.CuPb15Sn 16 - 22 8 ... 12 60-70 Yüksek kaydırma özelliğine sahip bu malzeme, yumuşaktır ve zor şartlarda yatakta yağlama olmadığı zaman , su yağlama vazifesini görebilmektedir. Normal basınca dayanıklı genel bakım yataklarında, yük vagonu yataklarında, lokomotif vagon veya tenderlerindeki ve yolcu vagonlarındaki dingil yataklarının imalinde ; sulandırılmış asitte çalışan pompa, pervane ve gövdelerinin dökümünde kullanılır.

Yüksek Kurşunlu Kalay Bronzu DIN 1716
G.CuPb20Sn 15 - 20 6 ... 10 45-55 Hafif yük altında çalışan yüksek dönme hızındaki yataklarda kullanılan bu malzeme, iyi kaydırma özelliğine sahip olmakla beraber, aside de dayanıklıdır. Çöp makinalarının yapımında, değirmen makinalarında, su tulumbalarında ve biyel kolu yataklarında kullanılır. Yatakta yağlama olmadığı zaman su, yatakta yağlama vazifesi görebilmektedir.

Alüminyum Bronzu DIN 1714
G.Cu Al 9 35 - 45 15 ... 25 80-110 Deniz suyuna ve aşınmaya dayanıklı bu malzeme, döküm parçaları, kimya ve gıda sanayiinde kullanılır.

Alüminyum Bronzu DIN 1714
G.Cu Al 10 Fe 50 - 55 13 ... 20 115-135 Aşınmaya ve deniz suyuna dayanıklı olup, yüksek mukavemetli aside dayanıklı armatürlerin yapımında, gemi inşaatında, kimya ve gıda sanayiinde geniş yer tutar. Yataklar, dişliler, nihayetsiz vidalar, burçlar, valf yatak ve hidrolik aksamlarının yapımında kullanılır.

Alüminyum Bronzu DIN 1714
G.Cu Al 9 Ni 50 - 60 15 ... 25 120-150 Deniz suyuna, aşınmaya ve korozyona dayanıklı bu malzeme, pervane göbeklerinde ve kanatlarında, dişlilerde, dayanıklılık isteyen makina parçalarında, valf kolları, manivela kolu ve kaydırma kızaklarının imalinde kullanılır.

Alüminyum Bronzu DIN 1714
G.Cu Al 10 Ni 60 - 65 10 ... 18 140-170 Deniz suyuna, aside, kavitasyon ve erozyona dayanıklı bir malzemedir. Gemi pervanelerinde, gemi dizel motorlarının silindir başlıklarında, gaz ve buhar valflerinde, hız kasnaklarında ve kaymalı yataklarda kullanılır.

Alüminyum Bronzu DIN 1714
G.Cu Al 11 Ni 68 - 75 5 ... 8 175-190 Aside, deniz suyuna ve aşınmaya dayanıklı sert bir malzemedir. Darbelere dayanıklı kaymalı yataklarda, 2500 kp/cm2 yüke dayanıklı manivela ve kaldıraç yataklarında, uçak motorlarındaki valf yatak ve kovanlarında, burç, dişli, nihayetsiz dişli yapımında kullanılır.

Alüminyum Bronzu DIN 1714
G.Cu Al 8 Mn 42 - 52 20 ... 26 105-120 Deniz suyuna, korozyona ve aşınmaya dayanıklı sert bir malzemedir. Elektrik iletkenliği az olduğundan permabilitesi zayıftır. Özel alaşım gerektiren gemi, makina, kimya ve petrokimya endrüstrilerinde kullanılır. Gemi pervaneleri, türbin kanatları, armatürler ve dişli imalatında kullanılır.

Mangan Bronzu DIN 1709
G.Cu55ZnMn 30 - 35 15 ... 25 75-85 Yumuşak ve sert lehim yapılabilen, dökümü kolay bir malzemedir. Yüksek su ve gaz basıncına dayanıklılık isteyen armatürler ve pompa gövdelerinin imalatında kullanılır.

Mangan Bronzu DIN 1709
G.Cu55ZnAl1 45 - 55 20 ... 25 105-130 Eski adı bronz çeliği olan bu malzeme, deniz suyuna dayanıklı olup; yüksek orandaki sertliği elastikiyetinden dolayı, kaymalı yatakların imalinde, hadde yoluyla elde edilen vida somunlarının yapımında ve pervanelerin dökümünde kullanılır.

Mangan Bronzu DIN 1709
G.Cu55ZnAl2 60 - 65 15 ... 20 140-160 Deniz suyuna dayanıklı olup, yüksek sertlikte bir malzemedir. Dinamik yükler gerektiren parçaların dökümünde az olarak kullanılmasına rağmen, valf ve dümen parçalarının dökümünde, dişli imalatında, burç ve yatak dökümlerinde , gemi inşa sanayiine ait parçaların imalatında kullanılır.

Mangan Bronzu DIN 1709
G.Cu55ZnAl4 75 - 80 6 ... 10 190-220 Düşük hızda ve ağır yük altında çalışan dişliler, kamalar, yataklar, köprü yatakları, hidrolik silindir parçaları ve yüksek basınca dayanıklı armatürlerin imali için uygundur. Deniz suyuna dayanıklı olup, çok sert bir malzemedir.

Adı	Normu	Çekme kp/mm2	Uzama %	Sertlik HB	Özellikleri ve Kullanım Yerleri
Yüksek Kalaylı Bronz	DIN 1705 G.CuSn14	20-25	3 ... 5	85-115	Deniz suyuna dayanıklı olup, segman ve mil yataklarında kullanılan bu malzeme maksimum 600 kp/cm2 yüke dayanıklı kaymalı düz yatak ve basınç altında çalışan kızaklar için uygundur.
Dişliler için Fosfor Bronz	DIN 1705 G.CuSn12	24-28	8 ... 15	80-95	Deniz suyuna ve aşınmaya dayanıklı bu malzeme, nihayetsiz vida ve dişli düzenlerinde, düsük hız ve ağır yük altında çalışan yatakların imalinde kullanılır.
Yataklık Fosfor Bronz	DIN 1705 G.CuSn10	25-28	15 ... 20	60-75	Aşınmaya, korozyona ve deniz suyuna dayanıklı bu malzeme, pompa ve türbin pervaneleri, ağır yük altında çalışan düşük dünme hızındaki yataklar, nihayetsiz vida veya salyangoz vida dişli düzenlerinin yanısıra, kaymalı yataklar içinde uygundur.
Kızıl Bronz	DIN 1705 Rg - 10	25-28	12 ... 15	65-80	Mil yatakları, volanlar, pompa pervaneleri, segmanlar, pompa gövdeleri, vana ve parçaları, buhar borusu bağlantı elemanları ve dişlilerin imalinde kullanılır.
Kızıl Bronz	DIN 1705 Rg - 7	22-26	12 ... 18	60-75	Deniz suyunda dayanıklı olup, lokomotif kaymalı yataklarında, orta yükte çalışan kaymalı plaka ve kızakların imalinde kullanılır.
Kızıl Bronz	DIN 1705 Rg - 5	20 - 24	12 ... 18	60-70	Dökümlü kolay, sert lehim yapılabilen, deniz suyuna dayanıklı bir malzemedir. 225 dereceye kadar olan su ve buhar armatürlerinde , pompa gövdelerinde, ark fırınlarında elektrod donanımlarının boru bağlantı parçalarında kullanılan somun, rakor ve dirseklerinin imalinde; lokomotif kayma yataklarında, su tulumbası fanı, yangın gereç ve techizatlarının imalinde kullanılır.
Yüksek Kurşunlu Kalay Bronzu	DIN 1716 G.CuPb5Sn	20 - 24	14 ... 18	70-85	Kayma özelliği olan aşınmaya dayanıklı bir malzemedir. Sulandırılmış sülfürik aside, klorik asidin ve yağ asitlerinin yol açacağı aşınmalara dayanıklı olan bu malzeme, yüksek düzeyde yüzey basıncına tabi kaymalı yataklarda , biyel kolu ve sıcak hadde yataklarında kullanılır.
Yüksek Kurşunlu Kalay Bronzu	DIN 1716 G.CuPb10Sn	18 - 23	10 ... 14	65-75	Yüksek basınca dayanıklı ve yüksek dönme hızına sahip yataklarda, hadde yataklarında, torna tezgahı yataklarında, elektrikli lokomotiflerde kullanılan beyaz metal kaplanabilir Armatür yataklarında, maden suyu veya kağıt fabrikalarındaki sülfitli suyla temasta olan yataklarda, sıcak hadde yataklarında kullanılan aşınmaya dayanıklı orta sertlikte bir malzemedir.
Yüksek Kurşunlu Kalay Bronzu	DIN 1716 G.CuPb15Sn	16 - 22	8 ... 12	60-70	Yüksek kaydırma özelliğine sahip bu malzeme, yumuşaktır ve zor şartlarda yatakta yağlama olmadığı zaman , su yağlama vazifesini görebilmektedir. Normal basınca dayanıklı genel bakım yataklarında, yük vagonu yataklarında, lokomotif vagon veya tenderlerindeki ve yolcu vagonlarındaki dingil yataklarının imalinde ; sulandırılmış asitte çalışan pompa, pervane ve gövdelerinin dökümünde kullanılır.
Yüksek Kurşunlu Kalay Bronzu	DIN 1716 G.CuPb20Sn	15 - 20	6 ... 10	45-55	Hafif yük altında çalışan yüksek dönme hızındaki yataklarda kullanılan bu malzeme, iyi kaydırma özelliğine sahip olmakla beraber, aside de dayanıklıdır. Çöp makinalarının yapımında, değirmen makinalarında, su tulumbalarında ve biyel kolu yataklarında kullanılır. Yatakta yağlama olmadığı zaman su, yatakta yağlama vazifesi görebilmektedir.
Alüminyum Bronzu	DIN 1714 G.Cu Al 9	35 - 45	15 ... 25	80-110	Deniz suyuna ve aşınmaya dayanıklı bu malzeme, döküm parçaları, kimya ve gıda sanayiinde kullanılır.
Alüminyum Bronzu	DIN 1714 G.Cu Al 10 Fe	50 - 55	13 ... 20	115-135	Aşınmaya ve deniz suyuna dayanıklı olup, yüksek mukavemetli aside dayanıklı armatürlerin yapımında, gemi inşaatında, kimya ve gıda sanayiinde geniş yer tutar. Yataklar, dişliler, nihayetsiz vidalar, burçlar, valf yatak ve hidrolik aksamlarının yapımında kullanılır.
Alüminyum Bronzu	DIN 1714 G.Cu Al 9 Ni	50 - 60	15 ... 25	120-150	Deniz suyuna, aşınmaya ve korozyona dayanıklı bu malzeme, pervane göbeklerinde ve kanatlarında, dişlilerde, dayanıklılık isteyen makina parçalarında, valf kolları, manivela kolu ve kaydırma kızaklarının imalinde kullanılır.
Alüminyum Bronzu	DIN 1714 G.Cu Al 10 Ni	60 - 65	10 ... 18	140-170	Deniz suyuna, aside, kavitasyon ve erozyona dayanıklı bir malzemedir. Gemi pervanelerinde, gemi dizel motorlarının silindir başlıklarında, gaz ve buhar valflerinde, hız kasnaklarında ve kaymalı yataklarda kullanılır.
Alüminyum Bronzu	DIN 1714 G.Cu Al 11 Ni	68 - 75	5 ... 8	175-190	Aside, deniz suyuna ve aşınmaya dayanıklı sert bir malzemedir. Darbelere dayanıklı kaymalı yataklarda, 2500 kp/cm2 yüke dayanıklı manivela ve kaldıraç yataklarında, uçak motorlarındaki valf yatak ve kovanlarında, burç, dişli, nihayetsiz dişli yapımında kullanılır.
Alüminyum Bronzu	DIN 1714 G.Cu Al 8 Mn	42 - 52	20 ... 26	105-120	Deniz suyuna, korozyona ve aşınmaya dayanıklı sert bir malzemedir. Elektrik iletkenliği az olduğundan permabilitesi zayıftır. Özel alaşım gerektiren gemi, makina, kimya ve petrokimya endrüstrilerinde kullanılır. Gemi pervaneleri, türbin kanatları, armatürler ve dişli imalatında kullanılır.
Mangan Bronzu	DIN 1709 G.Cu55ZnMn	30 - 35	15 ... 25	75-85	Yumuşak ve sert lehim yapılabilen, dökümü kolay bir malzemedir. Yüksek su ve gaz basıncına dayanıklılık isteyen armatürler ve pompa gövdelerinin imalatında kullanılır.
Mangan Bronzu	DIN 1709 G.Cu55ZnAl1	45 - 55	20 ... 25	105-130	Eski adı bronz çeliği olan bu malzeme, deniz suyuna dayanıklı olup; yüksek orandaki sertliği elastikiyetinden dolayı, kaymalı yatakların imalinde, hadde yoluyla elde edilen vida somunlarının yapımında ve pervanelerin dökümünde kullanılır.
Mangan Bronzu	DIN 1709 G.Cu55ZnAl2	60 - 65	15 ... 20	140-160	Deniz suyuna dayanıklı olup, yüksek sertlikte bir malzemedir. Dinamik yükler gerektiren parçaların dökümünde az olarak kullanılmasına rağmen, valf ve dümen parçalarının dökümünde, dişli imalatında, burç ve yatak dökümlerinde , gemi inşa sanayiine ait parçaların imalatında kullanılır.
Mangan Bronzu	DIN 1709 G.Cu55ZnAl4	75 - 80	6 ... 10	190-220	Düşük hızda ve ağır yük altında çalışan dişliler, kamalar, yataklar, köprü yatakları, hidrolik silindir parçaları ve yüksek basınca dayanıklı armatürlerin imali için uygundur. Deniz suyuna dayanıklı olup, çok sert bir malzemedir.